Skip to main content

Wat kun jij doen?

Wat jij als naaste kunt doen

Over mensen met een (licht) verstandelijke beperking

vrouw van middelbare leeftijd met hoed en bril kijkt langs de camera

Wat kan jij doen?

Luister met aandacht (naar ouder en kind)

Kinderen van ouders met een (licht) verstandelijke beperking voelen zich vaak niet gezien of gehoord. Het kind serieus nemen is dus heel belangrijk. Door luisteren en aandacht geven kun je het kind steunen en het gevoel geven dat je hem of haar echt ziet.

Je kunt ook de ouder(s) een luisterend oor bieden. Ouders met een (licht) verstandelijke beperking vinden opvoeden vooral moeilijk als ze last hebben van stress. Als je dicht bij de ouders staat, kun je hen helpen omgaan met stress. Ook kun je het in een gesprek laten weten als je je zorgen maakt om de ouders of hun kind.

Kijk wat bij het kind past

Het kan erg lastig zijn om te zien dat een kind het moeilijk heeft in de relatie met de ouder(s). Als je wilt helpen is het belangrijk dat je goed kijkt wat het kind wil en nodig heeft. Ga hierover in gesprek op een makkelijk te begrijpen manier, die past bij de leeftijd van het kind. Zeg wat je ziet, geef geen oordeel en vraag hoe het gaat. Op deze manier voelt het kind zich gezien en gehoord.

Help het kind om kind te kunnen zijn

Sommige kinderen doen in het gezin taken waar ze eigenlijk te jong voor zijn, bijvoorbeeld in het huishouden. Of ze zorgen voor hun broertjes en zusjes, en soms ook voor hun ouders. Je kan een kind helpen door samen leuke dingen te doen. Of vraag eens aan het kind hoe het gaat en of je ergens bij kan helpen. Je kan ook samen kijken naar andere manieren om te ontspannen, zoals sport, muziek of creativiteit. Als je goed contact hebt met de ouder kun je samen praten over praktische hulp bij geldzaken, het huishouden of zorg voor de kinderen.

Maak de wereld van het kind groter

Mensen met een (licht) verstandelijke beperking hebben vaak moeite om sociale contacten te onderhouden. Voor kinderen kan het door de problemen van de ouder(s) ook moeilijk zijn om relaties aan te gaan. Dit houdt hun leefwereld en sociale kring erg klein. Je kan het kind helpen door samen leuke en nieuwe ervaringen op te doen.

Wat is goed om te weten?

Elk verhaal is anders

Bij elk gezin gaat het thuis anders. Dat weten we uit verhalen van kinderen van wie de ouders een (licht) verstandelijke beperking hebben. Veel van deze ouders hebben met dezelfde uitdagingen te maken, maar niet iedere ouder krijgt daardoor ook problemen in de opvoeding. Het is daarom belangrijk om geen oordeel te hebben, en aandacht te houden voor de ervaring en behoeften van het kind. Bedenk je ook dat het verhaal van een kind heel anders kan zijn dan dat van de ouder. Beide kanten en belangen kunnen zien en respecteren is noodzakelijk.

Je hoeft het niet alleen te doen

Soms is het lastig om te bedenken wat jij als ‘buitenstaander’ kan, wil en moet doen. Er zijn verschillende organisaties die jou hierbij kunnen helpen. Die vind je onder het kopje ‘Welke hulp is er voor jou?.’

Is er écht sprake van een (licht) verstandelijke beperking?

Het is niet altijd duidelijk of ouders een (licht) verstandelijke beperking hebben. Ook als dit niet is vastgesteld, kan het soms toch zo zijn dat een ouder een (licht) verstandelijke beperking heeft. Probeer zelf geen (te snelle) conclusies te trekken. Kijk vooral wat je voor het kind kan betekenen.

Zie ook het volwassen kind

Opgroeien bij (een) ouder(s) met een (licht) verstandelijke beperking doet vaak veel met de ontwikkeling van kinderen en jongeren. Ook als volwassenen lopen zij vaak nog tegen problemen aan, in de relatie met hun ouder(s) en in de zoektocht naar wie ze zijn. Heb daarom ook oog voor het volwassen kind. Stel vragen, luister en probeer je te verplaatsen in hoe het voor hen is.

Blijf in contact met het gezin

Mensen met een (licht) verstandelijke beperking hebben weleens de neiging om afstand te nemen als mensen hulp aanbieden. Maar voor kinderen kan het waardevol zijn als er buiten het gezin een betrouwbare volwassene voor hen is. Probeer daarom toch, zonder oordeel, contact te houden met de ouder(s) en het kind.

Onveilige thuissituatie?

Bij een onveilige situatie kun je Veilig Thuis bellen voor advies. Dit kan anoniem en gratis. Bel bij dringend gevaar de politie (112).